Publikuar më 20.01.2025 nga shekulli_admin

Donald Trump mbyll sot rikthimin mahnitës në Shtëpinë e Bardhë, teksa betohet për një mandat të dytë si president i Shteteve të Bashkuara.

Pas humbjes së tij në zgjedhjet e vitit 2020, shumë menduan se e ardhmja politike e Trump mori fund. Kritikët vunë në pikëpyetje trashëgiminë e tij politike, pas skandalit të protestës në Capitol hill.

Në fund të fundit, ishin pretendimet e tij për manipulim të zgjedhjeve, që nxitën turmën e njerëzve për sulmin e dhunshëm në 6 janar 2021. Më pas, ai u përball me katër padi penale: një për fshehje të dokumenteve të klasifikuara, një për falsifikimin e të dhënave të biznesit dhe dy për ndërhyrje në zgjedhje.

Por këtë nëntor, Trump shënoi fitoren e tij më të madhe, duke dalë në krye si me votën e Kolegjit Zgjedhor ashtu edhe me votën popullore.

Inaugurimi i tij i fundit do të bashkojë disa ish-kritikë të shndërruar tani në aleatë, mes tyre anëtarë të fuqishëm të elitës së teknologjisë së vendit.

Çfarë ndodh gjatë një inaugurimi presidencial të SHBA-së, kush do të marrë pjesë dhe çfarë mund të na tregojë për kthimin e Trump në pushtet? Më poshtë janë përgjegjet, shoqëruar nga një shpjegim i shkurtër.

Çfarë simbolizon një inaugurim?

Në Shtetet e Bashkuara, inaugurimi presidencial është momenti kur një president i zgjedhur bën betimin dhe fillon zyrtarisht mandatin e tij katërvjeçar.

Për t’u betuar, presidenti i zgjedhur zakonisht vendos dorën mbi një Bibël, megjithëse disa kanë zgjedhur një libër tjetër me rëndësi shpirtërore ose politike.

Pasi reciton betimin, presidenti i ri mban fjalimin inaugurues për një turmë të mbledhur mbështetësish, zyrtarësh qeveritarë dhe personalitete të huaja.

Çfarë thotë betimi i detyrës?

Betimi vjen nga neni II në seksionin I të Kushtetutës së SHBA.

Në të thuhet: “Betohem solemnisht se do të ekzekutoj me besnikëri Zyrën e Presidentit të Shteteve të Bashkuara dhe do të ruaj, mbroj dhe mbroj Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara me të mirën e aftësisë sime.”

Mbi cilin libër do të betohet Trump?

Gjatë inaugurimit të tij të parë në 2017, Trump u betua në të njëjtën bibël të përdorur nga Abraham Lincoln në 1861. Ai përdori gjithashtu një bibël të dytë, të dhuruar nga nëna e tij e ndjerë Mary Anne MacLeod Trump.

Raportet e mediave tregojnë se Trump ka të ngjarë të përdorë një kombinim të ngjashëm librash këtë vit: Biblën e Linkolnit, plus atë që i ka dhuruar nëna e tij.

Trump e ka shfrytëzuar rastin gjithashtu për të promovuar shitjet e një edicioni special të Biblës “Dita e Inaugurimit”, me çmim aktualisht 69,99 dollarë.

“Gjëja më e madhe që duhet të rikthejmë në Amerikë për ta bërë atë sërish madhështore është Zoti”, thotë Trump në një video promovuese në faqen e internetit.

Kur dhe ku do të bëhet inaugurimi?

Inaugurimi do të mbahet në orën 12:00 sipas kohës Lindore (17:00 GMT) më 20 janar 2025.

Ceremonia fillimisht ishte menduar të zhvillohej jashtë, në pjesën e përparme perëndimore të Kapitolit të SHBA, përballë një parku të quajtur National Mall, në Uashington, DC.

Por temperaturat e ulta e detyruan Trumpin të mendohet edhe një herë tjetër. Të premten, duke sjellë si argument shqetësimin e forcave të sigurisë, ai njoftoi se ceremonia do të zhvendosej brenda në rotondën e Kapitolit, nën kupolën e saj 88 metra të lartë (288 këmbë).

Megjithatë, kjo hapësirë ​​e mbyllur do të kufizojë numrin e pjesëmarrësve. Gati 250,000 të ftuar kanë bileta për ngjarjen origjinale jashtë në natyrë, por Trump ka inkurajuar mbështetësit e tij që në vend të kësaj të shikojnë një transmetim të drejtpërdrejtë në Capitol One Arena, që do të shfaqet gjatë ditës.

Sa ftohtë do të jetë?

Vlerësimet e hershme treguan se inaugurimi i dytë i Trump mund të jetë një nga më të ftohtit në dekadat e fundit, teksa i ftohti polar ka përfshirë SHBA-në.

Që nga e premtja, Shërbimi Kombëtar i Motit parashikoi që temperaturat të hënën në mesditë të lëvizin rreth -6 gradë Celsius.

A e ka mbajtur ndonjë president tjetër inaugurimin brenda në Capitol?

Vetëm një. Në vitin 1985, Ronald Reagan po merrte gjithashtu detyrën për herë të dytë – dhe ai gjithashtu u përball me mot të akullt. Temperatura arriti -14 gradë Celsius, madje edhe më e ulët se ajo që parashikohet për të hënën.

Ashtu si Trump, Reagan mori vendimin për të zhvendosur inaugurimin e tij në ambiente të mbyllura, në Capitol Rotonda.

Presidentë të tjerë, megjithatë, i kanë mbajtur ceremonitë e tyre në pjesë të tjera të Kapitolit, si për shembull brenda dhomës së Senatit, megjithëse ceremonitë në natyrë janë bërë gjithnjë e më standarde.

Kush do të marrë pjesë?

Ndërsa inaugurimet presidenciale kanë tërhequr gjithmonë njerëz me ndikim, lista e të pranishmëve të këtij viti ka ngjallur vëmendje shtesë.

Tre ish-presidentë – Barack Obama, George W Bush dhe Bill Clinton – do të jenë të gjithë të pranishëm. Kështu do të bëjnë edhe drejtuesit e administratës në largim, Presidenti Joe Biden dhe Zëvendës Presidentja Kamala Harris.

Si Biden ashtu edhe Harris u përballën ashpër me Trump gjatë fushatës. Ndërsa Biden fitoi ndeshjen e tij në vitin 2020 me Trump, ai u largua nga gara e vitit 2024 dhe Harris, i cili zuri vendin e tij, humbi përfundimisht.

Lista e të ftuarve të Trump përfshin gjithashtu një numër liderësh të së djathtës nga e gjithë bota. Presidenti argjentinas Javier Milei, kryeministrja italiane Giorgia Meloni, politikani francez Eric Zemmour dhe deputeti britanik Nigel Farage pritet të marrin pjesë.

Ish-presidenti brazilian Jair Bolsonaro gjithashtu u përpoq të merrte pjesë, por Gjykata e Lartë e vendit të tij e ndaloi për shkak të një procedimi penal, në vendin e tij.

Një numër biznesmenësh do të ndjekin nga afër ceremoninë e kthimit të Trump në pushtet, mes tyre miliarderi Elon Musk, themeluesi i Amazon Jeff Bezos, CEO i Apple Tim Cook dhe CEO i Facebook Mark Zuckerberg.

Kritikët e kanë marrë praninë e miliarderëve të teknologjisë si një shenjë të mbështetjes së industrisë për  Trump, megjithë kritikat e drejtpërdrejta në të kaluarën.

Kush e ka sponsorizuar inaugurimin?

Megjithëse më parë e ka quajtur kryengritjen e 6 janarit një “ditë të turpshme”, Tim Cook i Apple thuhet se dhuroi 1 milion dollarë për ceremoninë e inaugurimit të Trump.

Cook nuk është vetëm. Në përpjekje për të fituar favoret e administratës së ardhshme, fondi i inaugurimit të Trump kishte mbledhur një rekord prej 170 milionë dollarësh që nga 8 janari.

Deri në kohën kur të shpaloset ceremonia, disa zyrtarë të brendshëm presin që totali të arrijë në 200 milionë dollarë.

Këto fonde ndihmojnë në mbulimin e shpenzimeve të vetë inaugurimit, si dhe ngjarjeve të lidhura me to, si ballo private dhe një paradë.

Google, Amazon, Microsoft dhe Meta kanë thënë se do të dhurojnë 1 milion dollarë, së bashku me Sam Altman, CEO i OpenAI, i cili dhuroi 1 milion dollarë.

Donatorë të tjerë të mëdhenj përfshijnë kompaninë farmaceutike Pfizer, kompaninë e shërbimeve financiare Intuit, aplikacionin e tregtimit të aksioneve Robinhood dhe prodhuesit e automjeteve si Ford dhe General Motors.

Inaugurimi i mëparshëm i Trump grumbulloi gjithashtu një sasi rekord donacionesh, duke arritur në 106.7 milionë dollarë. Në të kundërt, Biden mori vetëm 61.8 milion dollarë donacione për ceremoninë e tij të vitit 2021.

Kush do të performojë në inaugurim?

Trump u përpoq shumë të gjente një këngëtar për inaugurimin e tij në 2017 – por këtë vit, është krejt e kundërta.

Ylli i popit Carrie Underwood do të performojë këngën America the Beautiful, ndërsa këngëtari i muzikës “country” Lee Greenwood do të riprodhojë hitin e tij God Bless the USA, që ishte edhe kolonë zanore e fushatës së Trump.

Ndërkohë këngëtari operistik Christopher Macchio do të ofrojë interpretimin e tij të himnit kombëtar.

Grupi Village People do të shfaqet gjithashtu për të performuar një këngë të preferuar të Trump, këngën “disco” YMCA.

Cila ishte polemika me flamurin amerikan?

Më 29 dhjetor, ish-presidenti Jimmy Carter ndërroi jetë në moshën 100-vjeçare dhe sipas traditës, flamujt amerikanë ulen në gjysëm-shtizë për një periudhë zie 30-ditore.

Por kjo periudhë 30-ditore përkon me inaugurimin dhe Trump, i cili kundërshtoi që flamujt në ceremoninë e tij, të valëviteshin në gjysëm-shtizë.

“Demokratët janë të gjithë ‘të mërzitur’ që flamuri ynë i mrekullueshëm amerikan të jetë potencialisht në ‘gjysmështizë’ gjatë inaugurimit tim”, shkroi Trump në mediat sociale këtë muaj. “Askush nuk dëshiron ta shohë këtë dhe asnjë amerikan nuk mund të jetë i lumtur për këtë.”

Mike Johnson, kryetari republikan i Dhomës së Përfaqësuesve mbajti anën e Trump, duke kërkuar që flamujt të ngrihen në lartësinë e plotë të hënën. Megjithatë, ai specifikoi se ato do të ulen sërish ditën tjetër.

Kjo shënon një thyerje të traditës presidenciale. Në të kaluarën, flamujt kanë mbetur të ulur për të gjithë periudhën e zisë, siç ndodhi në vitin 1973, kur presidenti Richard Nixon bëri betimin e dytë të detyrës, ndërsa vendi nderoi një nga paraardhësit e tij, Harry Truman.

A do të ketë protesta?

Kur Trump mori detyrën në vitin 2017, ai u prit me protesta të gjera në të gjithë vendin, pasi demonstruesit dolën në rrugë në kundërshtim me politikën e tij të ekstremit të djathtë.

Më shumë se 200 protestues u arrestuan në ditën e inaugurimit të parë të Trump – edhe pse pothuajse të gjitha akuzat u tërhoqën më vonë.

Më pas, të nesërmen, gati 500 mijë njerëz iu bashkuan Marshimit të Grave në Uashington, duke shënuar një nga protestat më të mëdha që është parë ndonjëherë në SHBA. Në mbarë vendin, gati katër milionë njerëz morën pjesë në versionet lokale të Marshimit të Grave.

Këtë herë, megjithatë, reagimi duket më i heshtur. Ndërkohë që pritet të zhvillohen protesta, pak parashikojnë demonstrata në të njëjtën shkallë si në vitin 2017.

Po siguria?

Siguria pritet të jetë e lartë, veçanërisht pas atentatit ndaj Trump korrikun e kaluar, kur ai u qëllua me një plumb në vesh gjatë takimit të fushatës në Butler të Pensilvanisë.

Rreth 48 kilometra, ose 30 milje, gardhe janë vendosur rreth Kapitolit. I lartë dy metra, ky gardh është ndërtuar në mënyrë të tillë që të jetë e pamund të kapërcehet nga persona që nuk kanë bileta.

Rreth 25,000 agjentë të zbatimit të ligjit pritet gjithashtu të patrullojnë kryeqytetin, duke përfshirë 7,800 anëtarë të Gardës Kombëtare.

Autoritetet e qytetit në Uashington, DC, kanë thënë se do të ketë disa rrugë të bllokuara pranë inaugurimit dhe mbajtësit e biletave do të duhet të kalojnë një kontroll sigurie përpara se të hyjnë në event.

Sa e madhe pritet të jetë turma e ndjekësve?

Madhësia e turmës është një lloj obsesioni për çdo takim të Donald Trump, dhe turma e ditës së inaugurimit nuk bën përjashtim.

Në vitin 2017, Trump e theksoi për javë të tëra se ai kishte bërë bashkë turmën më të madhe të inaugurimit në historinë e SHBA, megjithëse kjo nuk ishte e vërtetë.

Rreth 220,000 bileta janë lëshuar për inaugurimin e këtij viti.