Publikuar më 25.06.2025 nga shekulli_admin

Udhëheqësit e NATO-s janë mbledhur këtë të mërkurë në Hagë për të miratuar një rritje të paparë të shpenzimeve ushtarake, pavarësisht dyshimeve të vazhdueshme mbi angazhimin e Presidentit të SHBA-së Donald Trump ndaj aleancës. Trump i shqetësoi aleatët duke vënë në pikëpyetje paktin thelbësor të mbrojtjes së ndërsjellë të NATO-s përpara samitit të së martës.

Sidoqoftë, udhëheqësit e aleancës prej 32 vendesh pritet të bien dakord për objektivin e shpenzimeve të mbrojtjes prej 5 përqind të produktit të brendshëm bruto, pasi Shtetet e Bashkuara – anëtari me shpenzimet më të mëdha të NATO-s – e zhvendosin vëmendjen e tyre nga Evropa për t’u përqendruar në prioritetet e sigurisë diku tjetër.

Presidenti i SHBA-së Donald Trump mbërriti në Holandë mes shqetësimeve mbi angazhimin e donatorit më të madh të aleancës ndaj marrëveshjes së mbrojtjes së ndërsjellë të NATO-s, e njohur si Neni 5.

Gjatë rrugës për në samit, Trump refuzoi të angazhohej ndaj klauzolës së Artikullit Pesë të NATO-s, marrëveshja bazë që thotë se një sulm ndaj një anëtari është një sulm ndaj të gjithëve. “Varet nga përkufizimi juaj. Ka përkufizime të shumta të Artikullit Pesë”, u tha Trump gazetarëve në komente që me siguri do të tronditnin aleatët evropianë të Amerikës. Gjithsesi, ai theksoi se “Jam i përkushtuar të jem miku i tyre,” “Ne jemi me ta gjatë gjithë kohës”.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, tha të mërkurën se Shtetet e Bashkuara ishin “plotësisht të përkushtuara” ndaj klauzolës së mbrojtjes së ndërsjellë të aleancës, pasi Presidenti Donald Trump duket se hodhi dyshime mbi të.

“Për mua, ka qartësi absolute se Shtetet e Bashkuara janë plotësisht të përkushtuara ndaj NATO-s, plotësisht të përkushtuara ndaj Artikullit Pesë”, u tha Rutte gazetarëve.

Shefi i NATO-s sheh një samit ‘transformues’ përpara pavarësisht dallimeve mbi shpenzimet e mbrojtjes

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ishte optimist se organizata ushtarake do të bjerë dakord për rritje masive të shpenzimeve në një “samit transformues” të mërkurën.

“Pra, një samit transformues. Mezi pres ta shoh,” u tha Rutte gazetarëve në Hagë, përpara se të kryesonte seancën e vetme të punës së takimit, e cila pritej të zgjaste më pak se tre orë.

NATO do të vendosë unanimisht që vendet të rrisin shpenzimet e mbrojtjes në 5% të produktit të brendshëm bruto, u tha gazetarëve të mërkurën Mark Rutte.

Rutte shtoi se evropianët dhe kanadezët do të duhet të paguajnë më shumë për mbrojtjen, jo taksapaguesit amerikanë.

Mbretëria e Bashkuar do të blejë 12 avionë luftarakë F-35 të prodhuar në SHBA të aftë të mbajnë bomba bërthamore dhe do t’i bashkohet misionit të përbashkët bërthamor ajror të NATO-s, në një zgjerim të madh të parandalimit të saj bërthamor, njoftoi të mërkurën Kryeministri Keir Starmer.

Qeveria e quajti atë “forcimin më të madh të pozicionit bërthamor të Mbretërisë së Bashkuar në një brez”.

Mbretëria e Bashkuar hoqi gradualisht armët atomike të hedhura nga ajri në vitet 1990 pas përfundimit të Luftës së Ftohtë. Arsenali i saj bërthamor tani përbëhet nga raketa me bazë nëndetëse.

Kryeministrja daneze thotë se objektivi i shpenzimeve prej 5% të NATO-s është i nevojshëm

Objektivi i shpenzimeve prej 5% i NATO-s është i rëndësishëm dhe i nevojshëm sepse aleanca ushtarake po mbetet prapa në shpenzimet e mbrojtjes, u tha kryeministrja daneze Mette Frederiksen gazetarëve përpara samitit.

“Çarmatimi u lejua të vazhdonte për një kohë shumë të gjatë, kështu që pika jonë e fillimit do të thotë se jemi vërtet, vërtet, vërtet, vërtet të zënë,” tha Frederiksen.

NATO do të rrisë shpenzimet nga bindja, jo për të kënaqur askënd, thotë Merz

Aleatët e NATO-s do të rrisin shpenzimet e mbrojtjes për t’iu kundërvënë kërcënimit që Rusia po paraqet për sigurinë e Evropës, jo për të fituar favorin e askujt, tha të mërkurën kancelari gjerman Friedrich Merz.

“Rusia nuk kërcënon vetëm Ukrainën, Rusia kërcënon paqen dhe rendin politik në të gjithë këtë kontinent,” u tha ai gazetarëve.

“Ne nuk i marrim këto vendime për të kënaqur askënd, por veprojmë nga bindja jonë se NATO si një e tërë, në veçanti pjesa evropiane e NATO-s, duhet të bëjë më shumë në vitet e ardhshme për t’u siguruar që mund të mbrohemi,” shtoi ai, duke aluduar në Presidentin e SHBA-së Donald Trump i cili u ka bërë presion aleatëve për të rritur shpenzimet ushtarake.

Kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis tha të mërkurën se të 32 anëtarët e aleancës së NATO-s duhet të bëjnë pjesën e tyre në shpenzimet e mbrojtjes dhe të angazhohen për objektivin e rënë dakord në mënyrë që të mos ketë ndjenjën e “shfrytëzimit të lirë”.

“Qëllimi i një aleance është të sigurohet që të ketë një ndarje të drejtë të barrës dhe se nuk ka ndjenjën që disa vende po shfrytëzojnë lirisht angazhimin e mbrojtjes të vendeve të tjera”, tha Mitsotakis.

“Prandaj mendoj se është e rëndësishme të kuptohet se këto objektiva… duhet të jenë detyruese dhe duhet të jenë detyruese për të gjithë 32 anëtarët e aleancës.”

Greqia tani po shpenzon rreth 3% të produktit të saj të brendshëm bruto për mbrojtje – pothuajse dyfishi i mesatares në BE.

Pavarësisht nga kërcënimet e Trump, disa kombe ndaj kërkesave të tij për të rritur kontributet financiare të shteteve anëtare në 5 përqind të PBB-së së tyre, Sllovakia dhe Spanja mbeten rezistente.

Përpara takimit, Spanja njoftoi se nuk do të ishte në gjendje ta arrinte objektivin deri në afatin e ri 2035, duke e quajtur atë “të paarsyeshëm”. Belgjika sinjalizoi se as ajo nuk do të arrinte atje,

Ndërkohë, Zelensky do të takohet me Trumpin në samitin e NATO-s, konfirmon zyra e presidentit ukrainas

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe Presidenti i SHBA-së Donald Trump do të takohen gjatë samitit të NATO-s në Hagë të mërkurën, tha një burim i lartë i presidencës ukrainase.

Burimi tha se të dyja palët pritet të bëjnë deklarata të shkurtra përpara bisedimeve që janë planifikuar të fillojnë rreth orës 13:30 sipas orës lokale (11:30 GMT).

Në prag të samitit të rëndësishëm të NATO-s po mbahet në Holandë, mbrëmë u organizua një darkë zyrtare nga Mbreti Willem-Alexander në pallatin Huis ten Bosch, në Hagë.

Liderë nga mbarë bota, përfshirë edhe ata të vendeve anëtare të Aleancës, janë bërë pjesë e kësaj pritjeje, që shënon hapjen simbolike të punimeve të samitit. Në mesin e të ftuarve ishin edhe Kryeministri i vendit, Edi Rama, i shoqëruar nga bashkëshortja e tij, Linda Rama.

Ndërkohë ditën e sotme kreu i qeverisë ka publikuar foton familjare në darkën e mikpritjes së Familjes Mbretërore për liderët e NATO.