Publikuar më 27.05.2023 nga shekulli_admin

“Dënojmë fuqishëm veprimet e Qeverisë së Kosovës që po përshkallëzojnë tensionet në veri dhe po shtojnë jostabilitetin. I bëjmë thirrje kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti që të ndalojë menjëherë këto masa të dhunshme dhe të rifokusohet në dialogun e lehtësuar nga Bashkimin Evropian”. Kështu e ka nisur analizën e tij, profesori amerikan, Daniel Serwer, i cili i është referuar reagimit të shefit të diplomacisë amerikane, Anthony Blinken pas zhvillimeve në veri të Kosovës.

“Ky dënim ishte një kundërpërgjigje ndaj Qeverisë së Kosovës që vendosi kryetarë të zgjedhur të komunave në katër komuna me shumicë serbe në veri të Kosovës. Popullsia serbe pothuajse tërësisht i bojkotoi zgjedhjet, nën presionin e Beogradit. Amerikanët i kishin mbështetur zgjedhjet pa kritikuar Beogradin, por më pas kundërshtuan marrjen e detyrës nga kryetarët (shqiptarë). Ndërsa senatori Murphy ka pohuar se lëvizja e Kurtit ishte e papritur, kryeministri e bëri të ditur këtë dy ditë më parë”, pohoi profesori i Universitetit Johns Hopkins School.

Ai më tej ka folur rreth lëvizjeve të presidentit serb, Aleksandar Vuçiq, i cili ka mbajtur një tubim në Beograd dhe ka bartur me autobusë qytetarët serbë të Kosovës dhe kjo nuk u dënua prej amerikanëve. “Autobusët po transportonin serbët nga Kosova për në Beograd, pa pengesa, për tubimin e presidentit Vuçiq. Në të njëjtën kohë, Beogradi i ka vënë forcat e saja të armatosura në gatishmëri, në kundërshtim të qartë me marrëveshjen e normalizimit të sponsorizuar nga BE-ja që supozohet se e ka pranuar. Ajo gjithashtu ka mobilizuar banditë e saj në veri të Kosovës për të penguar fizikisht ardhjen e kryetarëve të zgjedhur atje”, pohoi ai. Analisti ka deklaruar se SHBA-ja nuk i dënoi këto lëvizje të shtetit serb, por vetëm të autoriteteve kosovare.

“Nuk ka pasur asnjë dënim të SHBA-së për lëvizjet e Serbisë, por vetëm të Kosovës. Uashingtoni në thelb ka braktisur çdo pretendim të neutralitetit dhe ka miratuar disa nga prioritetet e Beogradit si të tijat. Kjo nuk është e vërtetë vetëm për vendosjen e kryetarëve të komunave, por edhe për Asociacionin e propozuar të Komunave me Shumicë Serbe brenda Kosovës dhe iniciativën e Ballkanit të Hapur që Serbia po promovon për të zgjeruar kontrollin e saj mbi serbët në vendet fqinje. Mbështetja e synimeve etno-nacionaliste të ‘botës serbe’ të Beogradit është bërë politika e Uashingtonit për Ballkanin.

Kurti e ka logjikën, por a ka aftësi?
Nuk jam i vetëdijshëm për mendimin aktual të kryeministrit Kurti për çështjen specifike të kryetarëve të komunave. Por, ai është një liberal demokrat i vdekur që beson në të drejta të barabarta sipas ligjit. Ai është gjithashtu ajo që unë do ta quaja një “sovranist”. Kurti beson se Kosova është dhe duhet të veprojë si një shtet sovran. Këto dy karakteristika e bëjnë vendosjen e kryetarëve të bashkive një lëvizje logjike, deklaron ai.
“Megjithatë, logjika e vetme nuk mund të diktojë politikën. Aftësia gjithashtu ka rëndësi. Ai është i kufizuar në dy mënyra: Kosova ka forca të kufizuara policore në dispozicion për t’u marrë me dhunën serbe kundër kryetarëve të komunave dhe padyshim që ka shumë të kufizuar mbështetjen ndërkombëtare për instalimin e tyre. Një vend i vogël si Kosova nuk mund të përballojë të veprojë pa vetëdije për kufizimet e veta”, pohoi profesori amerikan.

“Amerikanët mund t’ia vështirësojnë jetën Kurtit. Por, pozicioni i tyre mungon në logjikë. Si i mbështesni zgjedhjet dhe jo rezultatet e tyre legjitime? Si i përkrahni të drejtat e barabarta, por si e kundërshtoni vendosjen e zyrtarëve të zgjedhur për shkak të përkatësisë së tyre etnike? Si e dënoni veprimin e policisë për të mbrojtur kryetarët e zgjedhur, por jo rebelët që i sulmuan? Si pretendoni se marrëveshja e normalizimit, e cila përfshin një zotim për të mos përdorur forcën ushtarake, është ligjërisht e detyrueshme, por nuk e pengon mobilizimin serb të forcave të saj të armatosura në përgjigje të një konflikti politik brenda Kosovës?”, ka pyetur Serwer. “Shtetet e Bashkuara pretendojnë se mbështesin të drejta të barabarta dhe respekt për sovranitetin dhe integritetin territorial të të gjitha shteteve ekzistuese në Ballkan. Duhet të nxjerrë përfundime logjike”, përfundoi ai.