Publikuar më 08.04.2021 nga erjon dervishi

Vendet anëtare të BE-së kanë miratuar taktika të ndryshme se si të përdorin vaksinën AstraZeneca, pavarësisht shtytjes së Komisionit për një qasje të koordinuar.

Rregullatori i ilaçeve i BE-së tha të mërkurën (7 prill) se mpiksjet e gjakut duhet të renditen si një efekt anësor i rrallë i goditjes AstraZeneca por përfitimet vazhdojnë të tejkalojnë rreziqet, pasi disa vende luftojnë mbingarkesat e virusit të freskët mes mungesave të vaksinave.

Një numër vendesh kanë pezulluar përdorimin e vaksinës së AstraZeneca për popullatat më të reja pasi u ndalua më herët plotësisht në disa vende për shkak të frikës nga mpiksja e gjakut.

Mbretëria e Bashkuar të mërkurën tha se do të miratojë këshilla të reja mjekësore për t’u ofruar shumicës së njerëzve nën 30 vjeç një alternativë ndaj AstraZeneca nëse është e mundur, pasi raportoi 19 vdekje nga mpiksjet midis njerëzve që morën vaksinën.

Debati në lidhje me përdorimin e vaksinës AstraZeneca vjen ndërsa vendet nga Gjermania në Ukrainë dhe Indi përballen me valë të reja të virusit që tani ka vrarë më shumë se 2.8 milion njerëz.

Qeveritë po përpiqen të sigurojnë doza shumë të nevojshme të vaksinës, ndërsa BE nuk është në gjendje të arrijë një pozicion të unifikuar.

Në një telekonferencë jozyrtare pas vendimit të ri të EMA, ministrat e shëndetësisë të BE-së nuk arritën të miratojnë një qasje të përbashkët pavarësisht nga shtytja e Komisionit për veprim të koordinuar.

Një deklaratë e publikuar nga Presidenca e BE-së e Portugalisë thekson se vendet anëtare të BE-së kanë interpretime të ndryshme të konkluzioneve të EMA-s. Kjo praktikisht do të thotë që vendet anëtare do të veprojnë individualisht për këtë çështje.

Spanja tashmë ka vendosur të japë vaksinën AstraZeneca vetëm për njerëzit e moshës 60 deri në 65 vjeç, ndërsa Italia do të rezervojë vaksinën e AstraZeneca për mbi 60 vjeç. Në Belgjikë, për një muaj, do t’u jepet vetëm njerëzve mbi 55 vjeç, në Suedi mbi 65 vjeç dhe në Estoni mbi 60 vjeç.

Agjencia Evropiane e Barnave (EMA) tha të mërkurën se mpiksjet e gjakut duhet të renditen si një efekt anësor “shumë i rrallë”, duke inkurajuar vendet të vazhdojnë përdorimin e saj.

Njoftimi erdhi pasi EMA shqyrtoi 86 raste të mpiksjes së gjakut, 18 prej të cilave ishin fatale, nga rreth 25 milion njerëz në Evropë që morën vaksinën AstraZeneca. Shumica e rasteve ishin te gratë e moshës nën 60 vjeç.

Por shefi i EMA-s, Emer Cooke tha se asnjë faktor i veçantë rreziku nuk ishte identifikuar dhe mpiksjet mund të lidhen me një përgjigje imune ndaj vaksinës.

“Përfitimet e vaksinës AstraZeneca në parandalimin e Covid-19 në përgjithësi tejkalojnë rrezikun e efekteve anësore”, i tha ajo një konference shtypi.

“Po shpëton jetë”.

Burimet e BE insistojnë që programi i vaksinimit të Evropës nuk do të ndikohet për shkak të zhvillimeve të reja me AstraZeneca.

Në tremujorin e dytë të vitit 2021, BE pret 200 milion doza nga Pfizer-BioNTech, 55 milion doza një herë nga Johnson&Johnson, 35 milion doza nga Moderna dhe 70 milion nga AstraZeneca.

Të njëjtat burime shtuan se objektivi për të vaksinuar 70% të popullsisë së rritur në BE deri në fund të gushtit është ende i realizueshëm dhe kjo do të ndihmojë në arritjen e një përqindje të konsiderueshme të imunitetit.

‘E besueshme por e pa konfirmuar’

Ekspertët e vaksinave të Organizatës Botërore të Shëndetit të mërkurën i bënë jehonë gjetjeve të EMA-s, duke thënë se një lidhje shkakësore midis vaksinës dhe mpiksjes së gjakut ishte “e besueshme por nuk është e konfirmuar”.

“Ne besojmë se ekuilibri përfitim-rrezik është shumë në favor të vaksinës”, tha OBSH në përgjigje të një pyetje të AFP.

Vetë AstraZeneca tha se dy studime nga rregullatorët britanikë dhe evropianë “rikonfirmuan” se përfitimet e vaksinës së saj “tejkalojnë rreziqet”.

Vendimi i Britanisë për të ofruar një vaksinë alternative nëse është e mundur për shumicën e njerëzve nën 30 vjeç erdhi pasi të dhënat treguan 79 mpiksje gjaku dhe 19 vdekje midis njerëzve që kishin marrë një nga 20 milion doza AstraZeneca të administruara në Mbretërinë e Bashkuar.

Vaksina e AstraZeneca është administruar në të paktën 111 vende, më shumë se çdo rival i saj, sipas të dhënave të AFP. Ai është duke u përdorur si në vendet më të pasura dhe në kombet e varfëra, kryesisht si pjesë e skemës Covax për të siguruar qasje të barabartë në vaksinat.

Polemikat rreth vaksinës kanë prishur një përhapje globale të vaksinave që do të ndihmojë vendet të dalin nga një pandemi që ka shkatërruar ekonominë e botës dhe i nënshtroi shumë njerëzimit në një formë të izolimit.

Në Gjermani, Kancelarja Angela Merkel shprehu mbështetjen për një bllokim të menjëhershëm për të ndaluar rastet në rritje, pasi masat e decentralizuara nuk arritën të shuanin shpërthimet.

Franca e goditur rëndë vendosi masa më të rrepta këtë javë, pasi organizatorët e Open French thanë që turneu i tenisit do të vonohet me një javë deri më 30 maj me shpresën për të akomoduar më shumë tifozë.

Ukraina të mërkurën raportoi vdekje rekord të reja dhe shtrime në spital pas masave shtrënguese në kryeqytet.

Provinca më e populluar e Kanadasë e Ontario u urdhërua në një bllokim katër javë, ndërsa Katari vendosi përsëri masa të rrepta.

India, e cila regjistroi një rekord 24-orësh me pothuajse 116,000 raste të reja të mërkurën, tha se edhe ajo do të hapte bordurat më të ashpra me shtetrrethimin e ri të vendosur në 20 qytete, përfshirë kryeqytetin New Delhi.

Presidenti brazilian Jair Bolsonaro theksoi kundërshtimin e tij ndaj masave të bllokimit, pavarësisht se vendi regjistroi ditën e tij më vdekjeprurëse të martën me më shumë se 4,000 vdekje.

“Ne nuk do t’i pranojmë këto politika të ‘qëndroni në shtëpi, mbyllni gjithçka'”, tha ai.

Amnistia kritikon grumbullimin

Australia po përballej me problemet e veta të vaksinave, pasi u dorëzuan vetëm 700,000 nga 3.8 milion doza të kontraktuara të vaksinës AstraZeneca.

Kryeministri Scott Morrison fajësoi BE për mungesat, duke akuzuar bllokun për “kontrolle të rrepta të eksportit”.

Më shumë se 694 milion doza të vaksinave të koronavirusit janë administruar globalisht, sipas një numri të AFP, me vetëm një pjesë të vogël të vendeve që udhëheqin paketën me një diferencë të gjerë.

Izraeli ka vaksinuar 61% të njerëzve të tij me një dozë, ndërsa SHBA ka administruar 33% me një goditje të parë.

Amnesty International tha në raportin e saj vjetor se vendet e pasura po dështojnë në një provë të solidaritetit global duke grumbulluar vaksinat Covid.

Duke u bërë jehonë thirrjeve për të ndihmuar vendet e goditura rëndë, ministrat e financave të G20 dhe bankierët qendrorë ranë dakord të zgjasin një moratorium për pagesat e interesit të borxhit për vendet më të varfra.

Ndërkohë në Mbretërinë e Bashkuar, ku rreth 60% e të rriturve kanë marrë një dozë të parë, punonjësit shëndetësorë filluan të hapnin vaksinën Moderna, e treta e aprovuar pas AstraZeneca dhe Pfizer.

“Unë jam një kujdestare e papaguar për gjyshen time, kështu që është shumë e rëndësishme për mua që ta marr, kështu që unë mund të kujdesem për të siç duhet dhe në mënyrë të sigurt”, tha 24-vjeçarja Elle Taylor.

Përgatiti: Erjon Dervishi